Nói tới Ninh Bình, du khách nghĩ ngay tới một mảnh đất nghìn năm lịch sử với nhiều danh lam thắng cảnh cùng nhiều lễ hội đặc sắc. Trong số những lễ hội đó phải kể đến một lễ hội có cái tên thật đặc biệt. Đó chính là lễ hội Báo Bản Nộn Khê.
Lễ hội được diễn ra tại làng Nộn Khê thuộc xã Yên Từ, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình. Theo tục lệ cổ truyền, cứ vào ngày 14 tháng giêng âm lịch hàng năm làng lại tổ chức lễ hội Báo Bản.
Bản là gốc, báo bản là báo ân công đức của các bậc tiền nhân, tưởng nhớ vị thành hoàng làng, những người có công khai hoang, các vị anh hùng dân tộc, những người đã có công dựng làng, giữ nước. Vậy nên, cứ đến ngày hội con cháu của làng dù ở đâu cũng cố gắng về dự.
Các hoạt động sôi động của lễ hội được diễn ra bao gồm: lễ rước kiệu, lễ nhập tịch, tế nữ quan, lễ dâng hương, múa rồng, múa lân, thi cỗ.., chương trình văn nghệ, hội thơ, các trò chơi dân gian như: tổ tôm điếm, cờ tướng cùng các hoạt động văn nghệ, thể thao như bóng đá, bóng chuyền, cầu lông. Trong đó, hội thơ là một nét sinh hoạt văn hóa độc đáo và không thể thiếu của lễ hội Báo bản. Đây là dịp trình diễn các tiết mục thơ ca do chính những người dân trong làng sáng tác. Những con em quê hương đi xa không về được, có thể gửi thơ về và cũng được ban tổ chức bố trí người ngâm hoặc chuyển thể thành các làn điệu dân ca để hát.
Một nét đặc sắc nữa mà lễ hội Báo Bản ở Nộn Khê còn giữ được đó là hai phiên chợ đêm cổng Đình vào tối ngày 12 và 13 tháng Giêng thu hút hàng nghìn người về dự với nhiều món ăn dân dã mang đậm hương vị quê hương như : bánh đúc lạc, bánh gai, bánh quấn, giò trứng, cháo kê, bún riêu, bún ốc...
Lễ hội Báo Bản không chỉ là lễ hội mang đậm chất truyền thống khi còn gắn kết được những nét sinh hoạt văn hóa từ ngàn xưa mà còn thể hiện được nét đẹp của dân tộc Việt Nam – nét đẹp về đạo lý uống nước nhớ nguồn./.