Tham dự sự kiện có các đồng chí: Đặng Xuân Phong, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Đinh Thị Lụa, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy; Lê Quốc Chỉnh, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Phạm Quang Ngọc, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Mai Văn Tuất, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt nam tỉnh. Cùng dự có lãnh đạo các sở, ban, ngành, đoàn thể, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh cùng đông đảo tăng, ni, phật tử, nhân dân và du khách thập phương.

Tại buổi lễ, đồng chí Lê Hải Bình - Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch trao Bằng xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt Chùa Cổ Lễ cho Đảng bộ, Chính quyền và nhân dân địa phương. Sau phần nghi lễ trang trọng, các vị Hòa Thượng, Thượng tọa Chùa Cổ Lễ thực hiện nghi thức đánh trống khai hội, dâng hương và rước Bằng vào Chùa.

Chùa Cổ Lễ (Thần Quang tự) được khởi dựng từ thời Lý (thế kỷ XII) do Đức Thánh Tổ Nguyễn Minh Không – vị Quốc sư tài danh, đại trí, đại bi – trực tiếp xây dựng. Trải qua gần một thiên niên kỷ, chùa không chỉ là nơi sinh hoạt tâm linh, gắn bó sâu sắc với đời sống tín ngưỡng của cộng đồng mà còn là biểu tượng văn hóa bao đời của vùng đất Ninh Bình giàu truyền thống lịch sử.

Không chỉ nổi tiếng bởi giá trị tâm linh, chùa Cổ Lễ còn gây ấn tượng với kiến trúc độc đáo hiếm có. Ngôi chùa có bố cục “tiền Phật, hậu Thánh” truyền thống, song lại mang dáng dấp của một thánh đường Gia-tô giáo với hệ mái vòm, trần cao, các bức bích họa rực rỡ, hòa quyện giữa nét cổ kính và hiện đại. Đây là điểm đặc biệt hiếm thấy trong kiến trúc chùa Việt, góp phần tạo nên diện mạo khác biệt, hấp dẫn du khách và giới nghiên cứu.

Quần thể chùa Cổ Lễ được quy hoạch theo trục Đông – Tây, gồm nhiều công trình tiêu biểu như: cổng chùa, cầu cuốn, Tam quan, Tháp Cửu phẩm liên hoa, Phật giáo Hội quán, Đền thờ Trần Hưng Đạo (Linh Quang từ), Phủ Mẫu, chùa chính, gác chuông “Kim Chung Bảo Các”, pháp đường, nhà Tổ, phòng tăng, nhà khách... Đặc biệt, trong chùa còn bảo tồn Đại Hồng Chung – quả chuông lớn nhất cả nước với chiều cao 4,2m, nặng 9 tấn, được coi là bảo vật gắn với tiếng chuông linh thiêng vang vọng cõi Phật.

Hàng năm, Lễ hội truyền thống chùa Cổ Lễ diễn ra từ ngày 13 đến 16 tháng 9 âm lịch, thu hút hàng vạn du khách từ khắp mọi miền đất nước. Lễ hội bao gồm các nghi lễ trang nghiêm mang đặc trưng Phật giáo, các nghi thức rước truyền thống, diễn xướng dân gian, trò chơi dân tộc, cùng hội thi bơi chải trên sông Cổ Lễ sôi động và cuốn hút.

Với giá trị toàn diện về lịch sử, văn hóa, kiến trúc và nghệ thuật, ngày 11/9/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1959/QĐ-TTg, xếp hạng chùa Cổ Lễ, xã Cổ Lễ, tỉnh Ninh Bình là Di tích Quốc gia đặc biệt. Đây là niềm vinh dự lớn lao của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân địa phương, đồng thời khẳng định tầm vóc, giá trị trường tồn của chùa Cổ Lễ trong kho tàng di sản văn hóa dân tộc.

Về với chùa Cổ Lễ, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo, thắp nén tâm hương tưởng nhớ Quốc sư Nguyễn Minh Không, mà còn được hòa mình trong không gian văn hóa Phật giáo sâu lắng, hướng tâm đến những giá trị “chân – thiện – mỹ”, góp phần lan tỏa đạo lý truyền thống, nuôi dưỡng đời sống tinh thần phong phú của cộng đồng.