Mặc dù thời tiết khá nắng, nhưng ngay từ sáng sớm hội phụ nữ các xã của huyện Hoa Lư đã tập trung đông đủ tại bến thuyền Tam Cốc để cùng nhau biểu diễn các tiết mục văn nghệ, các trò chơi dân gian. Không khí rộn ràng của các “đoàn văn nghệ” không chuyên đã mang thêm những nét đặc trưng cho văn hóa cộng đồng của vùng đất Cố đô làm say lòng du khách về với Tuần Du lịch.

Trần Khánh Hà và nhóm du khách trẻ đến từ Bắc Giang bày tỏ sự thích thú khi được đi du lịch ở Ninh Bình, Hà chia sẻ: Qua báo chí tôi rất tò mò về Tam Cốc - Bích Động, tôi muốn được tận mắt nhìn thấy cánh đồng lúa đẹp nhất Việt Nam. Mặc dù thời tiết mấy hôm nay rất nắng nóng, phải di chuyển nhiều nên tôi và các bạn của mình khá mệt nhưng chúng tôi vẫn hài lòng với chuyến đi này. Điều tôi ấn tượng nhất không chỉ là cảnh sắc đặc biệt ở Tam Cốc mà còn là sự nhiệt tình của người dân khi tham gia vào các hoạt động của Tuần Du lịch. Hai ngày ở đây, tôi đều được chứng kiến các hoạt động văn hóa, văn nghệ của người dân, rất giản dị, gần gũi và thú vị như tập dân vũ, múa sạp, múa kiếm, võ...

Cùng tham gia vào tiết mục dân vũ của hội phụ nữ xã Ninh Hải khi vừa từ đò lên, một du khách người Bỉ hết sức ngạc nhiên: Các bạn có một nền văn hóa cộng đồng thật tuyệt vời. Người dân ở đây giản dị, thân thiện, họ mang lại cho tôi nhiều cảm xúc về vùng đất và con người nơi đây. Tham gia nhảy cùng với họ tôi rất thích thú, họ luôn dành cho tôi những nụ cười ấm áp.

Theo ước tính, trung bình mỗi ngày, Tam Cốc đang đón khoảng 2 nghìn lượt khách. Sự tham gia tích cực của người dân địa phương đã góp phần tạo nên nét độc đáo, gia tăng lượng khách đến với Ninh Bình trong Tuần Du lịch năm 2023. Chị Đỗ Thị Tình, Phụ nữ xã Ninh Thắng, huyện Hoa Lư cho biết: hiện nay phong trào văn hóa, văn nghệ của phụ nữ xã Ninh Thắng rất sôi động, các buổi tối chúng tôi đều biểu diễn ở nhà văn hóa hoặc các homestay thu hút sự chú ý của đông đảo du khách đến Tam Cốc . Tuy nhiên, khi được tham gia vào hoạt động phục vụ du khách trong những ngày này thì chị em đều cảm thấy rất tự hào, ai cũng tự nguyện đóng góp công sức nhỏ bé của mình vào sự phát triển của du lịch quê hương.

Trong Tuần du lịch Hội phụ nữ huyện Hoa Lư đã huy động hơn 200 hội viên phụ nữ của 11 xã, thị trấn. Trong các ngày diễn ra tuần du lịch, chị em tham gia thi múa kiếm, múa găm, võ tay không, biểu diễn dân vũ hay các trò chơi dân gian như nhảy sạp, kéo co. Qua đó, đã góp phần đa dạng thêm trải nghiệm cho du khách; quảng bá rộng khắp hình ảnh vùng đất và con người thân thiện, mến khách. Chị Đào Thị Quế, Phụ nữ Ninh Hải, huyện Hoa Lư cho biết: Ở xã Ninh Hải nhà chị nào cũng có dịch vụ du lịch vì vậy chị em rất hào hứng tham gia vào các buổi biểu diễn của hội phụ nữ huyện trong những ngày diễn ra Tuần du lịch 2023. Biểu diễn các hoạt động văn hóa văn nghệ phục vụ khách du lịch không còn là điều gì xa lạ với người dân ở Ninh Hải, các câu lạc bộ của phụ nữ một số thôn trong xã đã biểu diễn hằng tuần ở các homestay dọc tuyến đường chính từ bến xe Đồng Gừng vào xã. Buổi chiều tất cả các ngày trong tuần câu lạc bộ dân vũ biểu diễn ngay tại bến thuyền Tam Cốc... các hoạt động này đã thu hút sự quan tâm của du khách, nhất là khách nước ngoài họ rất thích được tham gia trải nghiệm cùng sinh hoạt văn hóa cộng đồng với người dân bản địa.

Có thể nói việc phát triển du lịch đã mang đến đời sống vật chất và tinh thần phong phú cho người dân vùng đất Cố đô Hoa Lư, là cơ hội để người dân có thêm việc làm, tăng thu nhập từ hoạt động thương mại, dịch vụ du lịch. Tuy nhiên, các hoạt động văn hóa cộng đồng của người dân nơi đây cũng đang đóng góp rất lớn vào sự phát triển của du lịch. Bởi du khách đến đây không chỉ mong muốn tìm hiểu, khám phá cảnh quan thiên nhiên mà còn mong muốn được tìm hiểu về văn hóa cộng đồng của cư dân trong vùng di sản.

Những nét văn hóa truyền thống độc đáo, những nghề thủ công truyền thống hay các hoạt động sinh hoạt hằng ngày của cư dân địa phương... đều là tài nguyên quý giá để góp phần phát triển du lịch bền vững. Chính vì vậy, rất cần phải có một chiến lược, kế hoạch rõ ràng để phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò của cộng đồng dân cư không chỉ trong việc xây dựng môi trường, văn hóa du lịch mà còn phải tạo nên những giá trị cốt lõi về văn hóa, con người vùng đất Cố đô, từ đó cũng truyền đi thông điệp về cam kết của chính quyền và người dân trong việc giữ gìn, bảo vệ sự trường tồn của Di sản.