Nguyên liệu chính để làm mắm là tép riu, loại tôm nhỏ nước ngọt được thiên nhiên ưu đãi như một sản vật đặc trưng của vùng chiêm trũng như Gia Viễn – Ninh Bình. Để làm được mắm tép người ta sẽ rửa sạch rồi trộn đều với muối và thính gạo theo tỉ lệ thích hợp, sau đó cho vào chum hoặc hũ sành để ủ lên men tự nhiên. Quá trình lên men kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm, khi đạt độ chín mắm có màu vàng đỏ sánh mịn, đẹp mắt và mang hương thơm nồng nàn, vị đậm đà đặc trưng.

Mắm tép Gia Viễn có thể sử dụng theo nhiều cách khác nhau. Đơn giản nhất là pha loãng với chanh, tỏi, ớt để làm nước chấm cho các món luộc hay chế biến thành nhiều món ăn như: mắm tép chưng thịt, mắm tép trộn đu đủ…Đặc biệt, mắm tép chưng thịt là món ăn dân dã nhưng vô cùng hấp dẫn, khi kết hợp với thịt băm, hành khô và gia vị, đem chưng lên tạo thành một món ăn thơm ngon, hấp dẫn vô cùng đưa cơm. Với những người con xa quê, đây không chỉ là món ăn mà còn là hương vị gợi nhớ quê hương, gắn liền với tuổi thơ của bao thế hệ nơi mảnh đất cố đô.

Không chỉ là một món ăn truyền thống, mắm tép Gia Viễn còn là một món quà đặc sản mà du khách thường mua về sau mỗi chuyến đi Ninh Bình. Với sự tinh tế trong cách chế biến và hương vị đặc biệt, mắm tép Gia Viễn không chỉ làm phong phú thêm nền ẩm thực Việt Nam mà còn lưu giữ những giá trị văn hoá truyền thống, giúp quảng bá ẩm thực địa phương đến với bạn bè trong nước và quốc tế.

Nếu có dịp ghé thăm Ninh Bình, bạn đừng quên mang về một hũ mắm tép Gia Viễn – thức quà đậm đà tình quê này nhé!