Làng nghề

Làng nghề kèn đồng Phạm Pháo – Nơi âm thanh vang vọng cùng thời gian

Cập nhật: 07/08/2025
Nằm yên bình giữa vùng đất Hải Minh, làng Phạm Pháo từ lâu đã nổi danh là cái nôi duy nhất ở Việt Nam còn lưu giữ và phát triển nghề chế tác, sửa chữa kèn đồng một cách thủ công. Được mệnh danh là “làng kèn đồng xứ đạo”, nơi đây không chỉ là biểu tượng của kỹ nghệ tinh xảo mà còn là nơi hội tụ âm thanh của tín ngưỡng, văn hóa và truyền thống lâu đời.

Từ khi đạo Công giáo được du nhập vào vùng đất này vào thế kỷ XVI, tiếng kèn đồng đã gắn bó mật thiết với đời sống tinh thần của người dân. Ban đầu, người dân Phạm Pháo chỉ biết sử dụng kèn đồng nhập khẩu và học cách sửa chữa. Tuy nhiên, từ những năm 1950, cụ Nguyễn Văn Biên, một người thợ tài hoa đã tiên phong mày mò chế tạo kèn từ những vật liệu tận dụng như vỏ đạn, đồng phế liệu. Từ đó, nghề làm kèn ra đời và phát triển mạnh mẽ, từng bước đưa Phạm Pháo trở thành ngôi làng nổi tiếng với âm thanh đặc trưng vang lên từ những nhạc cụ tự tay người dân tạo nên.

Nghề làm kèn đồng ở Phạm Pháo không hề đơn giản. Mỗi chiếc kèn hoàn chỉnh có thể gồm từ 180 đến 250 chi tiết, đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo và tinh tế trong từng công đoạn từ uốn đồng, hàn nối, mài dũa cho đến gò loa và chỉnh âm. Dù sử dụng các công cụ cơ bản như máy cán, máy uốn hay máy hàn, phần lớn quá trình chế tác vẫn phải thực hiện thủ công với đôi tay tài hoa và đôi tai tinh nhạy của người thợ. Những nghệ nhân kỳ cựu như ông Nguyễn Văn Cường hay ông Nguyễn Văn Hưởng không chỉ là những người làm kèn giỏi mà còn là những "người thầy kèn", truyền dạy kiến thức và tình yêu âm nhạc cho thế hệ trẻ.

Không khó để bắt gặp hình ảnh những dàn kèn đồng rực rỡ sắc màu trong các dịp lễ lớn như Giáng sinh, Phục sinh hay lễ cưới, lễ tang tại xứ đạo. Những âm thanh vang vọng ấy chính là linh hồn của cộng đồng, là nhịp cầu nối liền giữa đời sống thế tục và thế giới tâm linh. Làng Phạm Pháo từng gây ấn tượng khi tổ chức đoàn kèn với hơn 800 người tham gia – một con số kỷ lục thể hiện tình yêu và sự gắn bó của người dân với nhạc cụ truyền thống.

Phạm Pháo không chỉ là một làng nghề, mà còn là một bản hòa tấu sống động của lịch sử, nghệ thuật và tâm linh, nơi âm thanh không chỉ để nghe, mà còn để cảm, để nhớ và để gìn giữ cho mai sau.

Nguồn: Phạm Giang
Đánh giá bài viết
Đánh giá: 0/5 từ 0 người bình chọn.
Quét mã QR
Xem tiếp