Theo lời kể của người dân địa phương, vùng đất Liêm Cần xưa (nay là xã Liêm Hà) có địa thế đồi núi thấp nổi giữa đồng bằng, lại được bao quanh bởi hệ thống sông ngòi dày đặc, thuận lợi cho giao thông đường thủy. Vì vậy, nhiều vị tướng tài của các triều đại đã chọn nơi đây làm cơ sở để tụ nghĩa, luyện quân cứu nước như Đinh Bộ Lĩnh, Lê Hoàn. Sau này, tại đây có ba ngôi đền được lập nên để thờ phụng là đền Thượng, đền Trung, đền Hạ. Qua bao biến động thăng trầm của lịch sử, hiện nay chỉ còn đền Hạ nằm dưới chân núi Lăng (còn gọi là đền Lăng, hoặc đền Ninh Thái).

Đền Lăng thờ vua Đinh Tiên Hoàng và vua Lê Đại Hành - 2 vị Vua có công lớn với lịch sử dân tộc đã dẹp loạn 12 sứ quân, thống nhất đất nước, mở ra một thời kỳ mới cho nền tự chủ nước nhà. Ngoài ra, đền còn thờ vua Lê Trung Tông, Lê Ngọa Triều và Tam vị Đại Vương. Ngôi đền được đại trùng tu dưới thời Nguyễn nhưng vẫn bảo tồn được nhiều đường nét kiến trúc đặc trưng và tinh tế của thời Hậu Lê. Đền bao gồm tòa tiền đường, tòa đệ nhị và cung chính tẩm. Đặc biệt nơi đây hiện còn lưu giữ nhiều đồ thờ cổ, quý hiếm có giá trị đặc biệt về văn hóa, lịch sử, nghệ thuật như: ngai thờ thời Hậu Lê, sập thờ thời Nguyễn, đôi hạc, đôi tượng nô lệ được tạc cách điệu,…Tất cả tạo nên một không gian thờ tự linh thiêng, trầm mặc mà đầy cuốn hút, khiến du khách như được đắm mình vào dòng chảy của lịch sử ngàn năm.

Khi đến thăm đền Lăng, du khách không chỉ được chiêm bái một di tích linh thiêng mà còn có cơ hội hòa mình vào không khí trang trọng của lễ hội truyền thống. Trước đây, hàng năm đền tổ chức 4 kỳ lễ chính (người dân gọi là ngày Đại Kỳ phúc). Tuy nhiên, do thời gian và hoàn cảnh lịch sử, nhiều hoạt động đã bị mai một. Đến năm 2023, lễ hội đền Lăng đã được phục dựng và tổ chức trở lại từ ngày mùng 6 đến mùng 8 tháng 3 âm lịch. Vào dịp này, không khí tại đền trở nên sôi động và trang nghiêm với các nghi lễ dâng hương, tế lễ, cùng các hoạt động văn hóa, văn nghệ dân gian đặc sắc. Đây là dịp để nhân dân và du khách thập phương thể hiện lòng thành kính, tri ân công lao to lớn của các bậc tiền nhân; đồng thời cầu mong quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, xóm làng bình yên.

Với cảnh quan hữu tình, kiến trúc cổ kính và giá trị tâm linh sâu sắc, đền Lăng không chỉ là di tích lịch sử mà còn là nơi gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống của người Việt qua nhiều thế kỷ. Năm 2022, đền Lăng đã được UBND tỉnh Ninh Bình công nhận là điểm du lịch. Hãy đến thăm đền Lăng để thêm yêu lịch sử, văn hóa của mảnh đất Ninh Bình bạn nhé !