Núi Non Nước – Nơi lưu giữ những giá trị lịch sử và văn hóa độc đáo

Cập nhật: 09/12/2025
Nằm yên bình bên bờ sông Vân và sông Đáy, Núi Non Nước – Di tích Quốc gia đặc biệt – là điểm đến không thể bỏ qua khi đến với Ninh Bình. Từ xa, ngọn núi sừng sững vươn mình giữa dòng sông, như một bức tranh sơn thủy hữu tình, vừa hùng vĩ, vừa nên thơ. Không chỉ là danh thắng, Núi Non Nước còn lưu giữ những giá trị văn hóa và lịch sử độc đáo, khiến bất kỳ ai ghé thăm đều bị cuốn hút.

Để lên tới đỉnh núi du khách phải leo 72 bậc đá và chia làm 5 cấp. Đỉnh núi tương đối bằng phẳng, cây cối xanh mát, rất thuận tiện để nghỉ ngơi, ngắm cảnh, thư giãn. Từ đây, toàn cảnh thành phố Ninh Bình cùng hai dòng sông Vân và Đáy hiện ra trước mắt, tạo nên bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ, nơi non xanh, nước biếc hòa quyện trong không gian yên bình.

Trên đỉnh núi có tượng đài Lương Văn Tụy được xây dựng để tưởng nhớ sự kiện lịch sử trọng đại vào năm 1929. Không chỉ có vậy, hiện nay trên Núi Non Nước vẫn còn rất nhiều lô cốt kiên cố do thực dân Pháp xây dựng nhằm kiểm soát tuyến giao thông đường bộ và đường thủy Nam – Bắc, giúp du khách hình dung rõ nét những dấu tích lịch sử chiến lược của Ninh Bình thời bấy giờ.

Không chỉ vậy, trên núi còn có hàng trăm bài thơ của các vị vua, chúa và tao nhân mặc khách như Trương Hán Siêu, Lê Thánh Tông, Lê Hiến Tông, Thiệu Trị, Tự Đức, Phạm Sư Mạnh, Tản Đà… Những bài thơ này không chỉ là tác phẩm nghệ thuật mà còn là “bảo tàng thơ ngoài trời” độc nhất vô nhị tại Việt Nam, ghi dấu vẻ đẹp thiên nhiên và tâm hồn con người qua nhiều thời kỳ. Núi Non Nước từng được ví trong thơ Nguyễn Trãi là “cửa biển có non tiên”, gợi mở vẻ đẹp thần tiên giữa lòng thành phố Ninh Bình. Núi Non Nước cũng từng là tiền đồn, là trạm phòng thủ của kinh thành, và từng được sử dụng như kho chứa thóc thời Lê Trung Hưng. Tất cả những dấu tích này tạo nên lớp giá trị lịch sử nhiều tầng, khiến du khách vừa thưởng ngoạn cảnh đẹp, vừa cảm nhận được hơi thở của thời gian.

Sau khi khám phá và chiêm ngưỡng Núi Non Nước, du khách có thể xuống chân núi để tiếp tục trải nghiệm không gian văn hóa và tâm linh nơi đây. Tại đây, chùa Non Nước và đền thờ Trương Hán Siêu mở ra những phút giây thanh tịnh, trong khi công viên Thúy Sơn mang đến những bước chân thư giãn giữa thiên nhiên xanh mát. Sự kết hợp hài hòa giữa đền, chùa, tượng đài và khung cảnh sông núi hùng vĩ tạo nên một khu du lịch văn hóa – tâm linh độc đáo, vừa yên bình, vừa tráng lệ.

Ghé thăm Núi Non Nước, du khách như được hòa mình vào không gian sơn thủy hữu tình và tâm hồn của những thế hệ đi trước. Mỗi vách đá khắc thơ, mỗi ngôi đền, chùa hay tượng đài đều kể câu chuyện về con người và vùng đất này, để lại trong lòng du khách những cảm xúc sâu lắng về lịch sử, văn hóa và vẻ đẹp trường tồn của Ninh Bình.

Nguồn: Vân Anh; Ảnh: Xuân Lâm