Ninh Bình không chỉ nổi tiếng có di tích văn hóa lịch sử phong phú, nhiều danh lam thắng cảnh đẹp, nơi đây còn cuốn hút du khách bởi văn hóa ẩm thực đa dạng với các món ăn đặc sản như thịt dê, cơm cháy, miến lươn… Đặc biệt món Cơm cháy Ninh Bình đã được Tổ chức kỷ lục Châu Á công nhận theo bộ tiêu chí “Giá trị ẩm thực Châu Á”; Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận – Top 50 món ăn đặc sản nổi tiếng Việt Nam.
Cơm cháy, thoạt nghe đã thấy đơn sơ và giản dị, nhưng các công đoạn chế biến lại không hề đơn giản. Để có được đặc sản Cơm cháy Ninh Bình thì quy trình tạo ra nó phải thực hiện hết sức công phu và tỉ mỉ. Tất cả đều được làm thủ công và theo bí quyết gia truyền riêng. Trong đó cơm là quan trọng nhất. Gạo để nấu cơm phải được lựa chọn kỹ càng từ những loại gạo dẻo, có thể là gạo tám thơm, nếp cái hoa vàng. Gạo vo sạch, cho vào nồi, đổ vừa nước và nấu chín. Lúc cơm chín tới phải nhanh chóng lấy hết ra chỉ để lại phần xém dưới đáy nồi. Sau đó tiếp tục đun, vừa đun vừa xoay tròn nồi cho cơm chín đều. Ngoài ra phải dùng nồi to, dày, thông thường dùng nồi bằng gang nấu để cho cháy giòn, vàng. Khi đun phải căn cho vừa lửa. Những miếng cháy được lấy ra khỏi nồi bẻ vừa vặn và đem phơi (hoặc sấy) cho thật khô để dễ bảo quản. Khi thưởng thức chỉ cần rán giòn lại là được.
Đặc biệt, hương vị riêng của Cơm cháy Ninh Bình còn nằm ở sự kết hợp với các loại thức ăn đi kèm thường được làm từ thịt dê, hoặc tim, cật lợn xào với một số loại rau như hành tây, nấm rơm và cà chua. Đôi khi người ta lại chọn nước chấm là tương nếp… Nước sốt ăn đi kèm cơm cháy thường có vị cay, thơm, đủ độ sánh để ngấm vào miếng cháy. Khi ăn, thực khách cho cơm cháy vào bát rồi chan nước sốt tim cật còn nóng vào, tạo tiếng sôi “xèo xèo”, mùi hương thơm ngậy, cơm cháy giòn tan, nóng sốt, thật hấp dẫn, đậm đà khó quên. Mỗi gia đình, nhà hàng ở Ninh Bình đều có cách làm và bí quyết nấu nước xốt tạo nên hương vị riêng biệt.
Ngày nay, do nhu cầu của khách du lịch mua về làm quà, Cơm cháy Ninh Bình đã được chế biến, đóng gói bao bì cẩn thận, sạch sẽ và có nhiều loại để du khách lựa chọn như cơm cháy chà bông, cơm cháy ruốc tôm và nhiều hương vị khác, tạo nên sự đa dạng và phong phú cho lựa chọn quà tặng của bạn.
Cơm cháy Ninh Bình không chỉ đơn giản là một món ăn mà nó còn là nét tinh túy trong văn hóa ẩm thực của người dân đất Cố đô. Về tham quan, du lịch Ninh Bình, bạn đừng quên thưởng thức món ăn Cơm cháy giòn thơm và mua về làm quà tặng người thân nhé./.