Hàng năm cứ vào trung tuần tháng 11, ấy là lúc Thu đã bắt đầu rời xa để nhường chỗ cho mùa Đông kéo đến. Ninh Bình thời điểm này chưa lạnh, chỉ đâu đó thi thoảng hơi giật mình vì một cơn gió thoảng qua. Lúc này xen trong cái sự ồn ào, náo nhiệt của cuộc sống hiện đại vẫn len lỏi một nỗi trầm lắng, bình yên của vùng đất Cố đô một thời vàng son.
Về Ninh Bình những ngày cuối Thu chớm Đông để cảm nhận một Ninh Bình rất khác, vẻ đẹp tĩnh lặng của thiên nhiên phong cảnh nơi đây theo từng cơn gió heo may, từng hơi sương lành lạnh. Cái không khí lạnh vẫn chưa thực sự ùa về nhưng đâu đó cái rét đã bắt đầu len lỏi trong từng cơn gió. Cảnh đẹp bình yên lay động lòng người, du khách có dịp lắng lòng mình lại để thả hồn cùng thiên nhiên đất trời.
Nếu như mùa hè đến với Tam Cốc du khách choáng ngợp với cánh đồng lúa vàng rực bên 2 bờ sông Ngô Đồng, thì thời điểm cuối Thu này dòng Ngô Đồng lại được tô điểm bởi sắc hồng hoa Súng. Ngồi trên thuyền xuôi dòng Ngô Đồng du khách được chiêm ngắm vẻ đẹp hùng vĩ mà tạo hóa ban tặng trên suốt hành trình khám phá hang Cả, hang Hai, hang Ba. Dòng sông uốn lượn len qua các hang động với hai hàng hoa súng nở rộ mang sắc hồng tươi thắm như đang rẽ lối dẫn các đoàn thuyền về với cảnh tiên. Sự mềm mại của con đường hoa như đang nương mình uốn theo dòng chảy của sông Ngô Đồng tạo nên một bức tranh thơ mộng, dịu dàng mà bất kỳ du khách nào khi ngắm nhìn cũng trở nên xao xuyến, nhớ mong khung cảnh trước mắt.
Để cảm nhận vẻ đẹp cổ kính trầm mặc của vùng đất cố đô một thời vàng son du khách dừng chân tham quan hai ngôi đền thờ hai vị anh hùng dân tộc là đền thờ vua Đinh Tiên Hoàng và đền thờ vua Lê Đại Hành ở di tích cố đô Hoa Lư. Nơi đây từng là kinh đô của nhà nước Đại Cồ Việt – nhà nước phong kiến trung ương tập đầu tiên ở Việt Nam. Kinh đô Hoa Lư tồn tại trong vòng 42 năm từ năm 968 đến năm 1010, sau khi vua Lý Công Uẩn dời đô về Thăng Long. Các cung điện thời vua Đinh vua Lê đến nay không còn. Hai ngôi đền hiện tại được xây dựng vào thời Hậu Lê thế kỷ 17. Tham quan hai ngôi đền, du khách được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nghệ thuật điêu khắc trên kiến trúc đá ở đền thờ vua Đinh và nghệ thuật chạm khắc tinh xảo trên kiến trúc gỗ ở đền thờ vua Lê. Du khách được đắm mình vào không gian lịch sử thế kỷ thứ 10 với sự ra đời của nhà nước Đại Cồ Việt đánh dấu sự kết thúc thời kỳ “Bắc thuộc” mở ra kỷ nguyên độc lập của dân tộc ta.
Ninh Bình mùa nào cũng đẹp, mỗi mùa mang một nét thơ riêng. Ninh Bình còn rất nhiều danh lam thắng cảnh trải dài khắp các huyện thị. Đến Ninh Bình từng khoảng thời gian trong năm, du khách sẽ có những trải nghiệm khác nhau về “Vùng đất của những kỳ quan”./.