Di tích chùa Nhất Trụ tọa lạc tại xã Trường Yên, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình. Trong khuôn viên ngôi chùa cổ có cột Kinh Phật bằng đá mang nhiều giá trị văn hóa, tâm linh và nghệ thuật kiến trúc đặc sắc, là hiện vật đầu tiên tại Ninh Bình được công nhận là bảo vật quốc gia
Chùa nằm quay hướng Tây, cách đền thờ vua Lê Đại Hành 100m về phía Bắc. Chùa Nhất Trụ được xây dựng từ thời Tiền Lê. Ở niên hiệu Ứng thiên thứ hai vua Lê Đại Hành đã cho xây dựng cột kinh đá thể hiện mong muốn cầu quốc thái dân an, triều đình vững mạnh và thể hiện sự tin tưởng, nhiệm màu của Phật Pháp. Cột kinh có chiều cao 4,16m, gồm có 6 bộ phận đá được lắp ghép với nhau một cách hoàn chỉnh mà không dùng chất kết dính, thể hiện sự tính toán tỉ mỉ, khéo léo của các nghệ nhân, đồng thời cũng chứng minh loại hình thư pháp đá xuất hiện rất sớm ở nước ta. Không chỉ độc đáo về nghệ thuật kiến trúc, cột Kinh Phật còn là hiện vật độc bản có giá trị văn hóa, lịch sử to lớn. Ở phần thân cột, tám mặt đều được mài nhẵn, chạm khắc khoảng 2500 chữ Hán. Nội dung bản khắc trên thân cột là khắc Kinh Đà La Ni, Thủ Lăng Nghiêm và các bài thần chú ca ngợi sự bền vững đức hạnh của Phật, sự to lớn bao trùm của trí tuệ, tài năng phật Như Lai.
Chùa Nhất Trụ cũng là nơi diễn ra các hoạt động lễ hội mang đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc. Với những giá trị nổi bật lưu giữ hơn 1000 năm qua, Chùa đã được Bộ Văn hóa – Thông tin xếp hạng là Di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia năm 1998. Đặc biệt tháng 12/2015 cột kinh đá chùa Nhất Trụ đã được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận là Bảo vật Quốc gia.