Có bề dày truyền thống văn hóa, huyện Gia Viễn đã và đang có nhiều giải pháp đẩy mạnh phát triển du lịch kết hợp với văn hóa, góp phần bảo tồn văn hóa truyền thống và xây dựng sản phẩm du lịch văn hóa đặc trưng trên địa bàn huyện.
CLB văn nghệ - thể thao thôn Trinh Phú 1, xã Gia Thịnh tập luyện.
Gia Viễn hiện có 279 di tích được UBND tỉnh phê duyệt trong danh mục kiểm kê, trong đó có 55 di tích được xếp hạng cấp tỉnh, cấp quốc gia (có 13 di tích cấp quốc gia và 42 di tích cấp tỉnh). Toàn huyện có 115 CLB văn hóa, văn nghệ với đa dạng loại hình văn nghệ truyền thống chèo, xẩm, dân ca, ca múa nhạc hiện đại...
Nắm bắt được thế mạnh của địa phương về văn hóa, văn nghệ, huyện Gia Viễn đã và đang xây dựng sản phẩm du lịch trải nghiệm, khám phá các sản phẩm văn hóa vật thể, phi vật thể tại điểm đến du lịch của địa phương.
Ông Nguyễn Huy Nghĩa, Phó Chủ tịch UBND xã Gia Thịnh cho biết: Xã Gia Thịnh có 5 CLB văn nghệ (gồm CLB chèo, CLB văn nghệ người cao tuổi, CLB liên thế hệ). Để đẩy mạnh hoạt động CLB văn nghệ, xã đã hỗ trợ dụng cụ tập luyện và hỗ trợ một phần kinh phí từ 2-3 triệu đồng/năm để cho các CLB duy trì sinh hoạt thường xuyên; tăng cường tổ chức các hoạt động mừng Đảng, mừng xuân, các ngày lễ lớn của đất nước.
Đặc biệt, xã Gia Thịnh có Khu du lịch Kênh Gà, những năm gần đây, xã đã đưa hoạt động văn hóa, văn nghệ vào hoạt động du lịch cộng đồng nhằm phát triển du lịch tại địa phương.
Để tận dụng được nguồn tài nguyên và phát triển du lịch văn hóa, huyện Gia Viễn đang lựa chọn hướng đi nhằm đảm bảo phù hợp và hiệu quả nhất. Trước hết, huyện quan tâm phát triển các CLB văn nghệ, bảo tồn, khôi phục được các giá trị của di sản văn hóa địa phương. Đẩy mạnh quảng bá, gắn văn hóa với phát triển du lịch thông qua các nhân vật, biểu tượng tiêu biểu của địa phương.
CLB đàn hát dân ca và chèo xã Liên Sơn tập luyện
Ông Phạm Văn Tình, Phó Chủ nhiệm CLB đàn hát dân ca và chèo xã Liên Sơn cho biết: CLB thành lập tháng 12/2018, ban đầu có 10 thành viên, đến nay tăng lên 35 thành viên. CLB duy trì hàng tháng 2 kỳ sinh hoạt, phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương, của huyện và nhân dân trong xã.
Nhằm nâng cao chất lượng hoạt động, CLB đã mời nghệ sĩ, nhạc công chuyên nghiệp hướng dẫn phụ đạo cho các thành viên trong CLB biểu diễn nhạc cụ dân tộc và biểu diễn các làn điệu chèo truyền thống chuyên nghiệp, bài bản, trở thành nhân tố tích cực của địa phương trong hoạt động văn nghệ.
Thời gian qua, CLB đã được xã quan tâm hỗ trợ kinh phí, điều kiện tập luyện. Cùng với đó là sự đóng góp, ủng hộ của các mạnh thường quân và thành viên trong CLB, giúp CLB hoạt động thường xuyên. CLB đã đoạt giải A tại Hội diễn nghệ thuật quần chúng tỉnh năm 2022 và đoạt giải A trong Hội thi Tiếng hát người cao tuổi tỉnh năm 2023.
Theo đồng chí Vũ Thị Dược, Phó Chủ tịch UBND huyện Gia Viễn: Du lịch văn hóa đang là dòng sản phẩm du lịch hấp dẫn và đặc sắc được huyện Gia Viễn chú trọng khai thác. Với định hướng gắn phát triển phong trào văn hóa văn nghệ với việc xây dựng định hướng phát triển du lịch, đồng hành phát triển kinh tế - xã hội của huyện, huyện Gia Viễn đã có nhiều chủ trương, chỉ đạo cụ thể đối với ngành, địa phương liên quan, như: Giao cho ngành GD-ĐT huyện thành lập các CLB văn nghệ trong các trường học, xây dựng chương trình "Vũ điệu cờ lau" biểu diễn múa cờ lau thành chương trình nghệ thuật đặc trưng của huyện Gia Viễn dựng lại hình ảnh Vua Đinh Tiên Hoàng thời niên thiếu, qua đó tuyên truyền cho nhân dân và du khách thêm hiểu về quê hương của Vua Đinh.
Cùng với đó, đẩy mạnh phát triển các CLB nghệ thuật chèo, CLB nhạc cụ dân tộc, xây dựng gắn với định hướng phát triển kinh tế, tạo công ăn việc làm, tạo thu nhập người dân thông qua mô hình du lịch cộng đồng gắn với phong trào văn hóa, văn nghệ của địa phương.
Triển khai các chương trình mở rộng hợp tác để có nhiều đối tác, có nhiều con em quê hương đồng tình, ủng hộ, tài trợ, giúp các CLB có điều kiện được đầu tư cơ sở vật chất để phát triển.
Huyện Gia Viễn cũng quan tâm tổ chức tập huấn cho người dân, hội viên Hội Phụ nữ, giáo viên âm nhạc, học sinh yêu văn nghệ để học hát chèo, hát xẩm và sử dụng nhạc cụ dân tộc, từ đó duy trì các nhân tố và các CLB văn nghệ trong hoạt động du lịch văn hóa của địa phương.
Để tạo điều kiện các CLB văn nghệ phát triển, hàng năm, ngoài việc huy động các nguồn tài trợ đóng góp, huyện cấp nguồn sự nghiệp văn hóa cho các đơn vị, địa phương, đồng thời lồng ghép vào các nguồn sự nghiệp khác như xây dựng cơ sở vật chất, hạ tầng nhà văn hóa thôn, lắp đặt đường truyền Internet, mua sắm máy tính, tivi thông minh phục vụ hoạt động của các CLB văn nghệ
CLB văn hóa, văn nghệ, TDTT xã Gia Thanh tập luyện sôi nỏi.
Thời gian qua, thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và định hướng của tỉnh, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Gia Viễn đã ban hành Nghị quyết phát triển du lịch với định hướng bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa địa phương gắn với du lịch xanh.
Với thế mạnh của huyện là vùng đất nơi bắt đầu, mảnh đất sinh ra Vua Đinh Tiên Hoàng, huyện Gia Viễn định hướng phát triển tuyến, tour tìm về cội nguồn gắn với các vùng di sản, tạo ra chuỗi vệ tinh xung quanh Quần thể danh thắng Tràng An.
Hiện nay, huyện Gia Viễn đã hình thành 3 tuyến, tour, gồm: "Du lịch Vân Long xanh", "Theo dấu chân Vua Đinh Tiên Hoàng" và "Tìm về cội nguồn Đức Thánh Nguyễn".
Huyện Gia Viễn cũng quan tâm củng cố cơ sở vật chất, quy chế hoạt động của các điểm di tích và phát triển các CLB văn nghệ, du lịch cộng đồng, tạo nên điểm nhấn mang bản sắc quê hương, đưa du khách được trải nghiệm hoạt động gắn liền với di tích lịch sử, điểm du lịch như: Tập trận cờ lau tại Thung Lau; nghe làn điệu chèo, trống chèo, nghe nhạc cụ dân tộc tại khu vực Kẽm Trống Vân Long...