Khu du lịch sinh thái Tràng An - điểm đến hấp dẫn của du khách trong và ngoài nước. Ảnh: Trường Huy

Hoạt động du lịch trầm lắng vì COVID-19 

Với nguồn tài nguyên du lịch phong phú và đa dạng, Ninh Bình đã xây dựng nhiều loại hình và sản phẩm du lịch đặc sắc như du lịch tâm linh, văn hóa - lịch sử, sinh thái, nghỉ dưỡng, cộng đồng, di sản... Sự đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, cùng với sức hút vốn có của các khu, điểm du lịch, những năm qua du lịch Ninh Bình đã phát triển vượt bậc, từng bước trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh. Nhiều sản phẩm du lịch của Ninh Bình được du khách trong nước và quốc tế đánh giá cao như khu du lịch Tam Cốc, khu du lịch sinh thái Tràng An, Khu di tích lịch sử, văn hóa Cố đô Hoa Lư.... 

Hiệu quả kinh tế du lịch tăng mạnh những năm gần đây và được thể hiện sinh động ở số lượng khách tham quan, tổng doanh thu từ dịch vụ du lịch. Theo số liệu của Sở Du lịch, năm 2019, khách du lịch đến Ninh Bình đạt 7,65 triệu lượt khách, tăng 4,79% so với năm 2018. 

Trong đó, khách nội địa đạt 6,68 triệu lượt khách, tăng 3,9% so với năm 2018; khách quốc tế 970 nghìn lượt khách, tăng gần 11% so với cùng kỳ năm 2018. Doanh thu du lịch đạt 3.600 tỷ đồng, tăng 12,5% so với năm 2018, vượt mục tiêu Đại hội Đảng bộ tỉnh đề ra. 

Tuy nhiên, bắt đầu từ năm 2020, khi dịch COVID-19 xuất hiện tại Việt Nam, du lịch tỉnh Ninh Bình là một trong những lĩnh vực bị tác động mạnh nhất. Hoạt động du lịch trở nên trầm lắng, các khu, điểm du lịch vắng khách. Toàn tỉnh có 25 đơn vị lữ hành, trong đó có 3 đơn vị kinh doanh lữ hành quốc tế. Trong đợt dịch COVID-19 thứ nhất diễn ra đầu năm 2020 đã làm cho hơn 90% khách hủy tour. 

Năm 2020, dịch vụ du lịch Ninh Bình giảm mạnh cả về lượng khách và doanh thu. Toàn tỉnh ước đón 2,8 triệu lượt khách, đạt 37% so với năm 2019; doanh thu đạt 1.600 tỷ đồng, đạt 45% so với năm 2019.

Đến năm 2021, hoạt động du lịch tiếp tục chịu ảnh hưởng nặng nề do diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, nhất là từ khi đợt dịch lần thứ 4 bùng phát, số lượng ca nhiễm tăng lên từng ngày với biến chủng mới có khả năng lây lan nhanh và phức tạp hơn. 

Từ đầu năm 2021 đến nay, để đảm bảo công tác phòng chống dịch, UBND tỉnh đã có quyết định tạm dừng mở cửa đón khách tại các khu, điểm du lịch ở một số thời điểm. Do vậy, lượng khách và doanh thu du lịch càng giảm mạnh. Tổng số lượng khách đến các điểm tham quan, du lịch trên địa bàn toàn tỉnh 8 tháng năm nay ước đạt trên 925,7 nghìn lượt, giảm 50,4% so với 8 tháng năm 2020. Doanh thu du lịch ước thực hiện trên 588,6 tỷ đồng, giảm 44,7% so với cùng kỳ năm trước. 

Trước tác động của dịch COVID-19, các khách sạn, nhà hàng lớn trên địa bàn tỉnh thua lỗ hàng tỷ đồng; hàng nghìn lao động của địa phương không có việc làm, không có thu nhập, nhất là lao động chèo đò, hướng dẫn viên du lịch... Nhiều lao động trong lĩnh vực du lịch phải tìm đến các công việc khác như may mặc, giày da, nghề làm đá mỹ nghệ, phụ hồ, thợ xây… để kiếm thêm thu nhập, lo cho cuộc sống gia đình.

Chuẩn bị tốt các điều kiện, sẵn sàng đón khách trở lại

Dịch COVID-19 vẫn đang diễn biến phức tạp, tuy nhiên, một số địa phương cũng đang dần kiểm soát được dịch. Để du lịch khởi động trở lại khi tình hình dịch COVID-19 ổn định, Ninh Bình đang tập trung đẩy mạnh công tác xúc tiến, quảng bá hình ảnh và chuẩn bị tốt nhất các điều kiện phục vụ du khách. 

Ông Nguyễn Văn Minh, Giám đốc Trung tâm Thông tin Xúc tiến du lịch Ninh Bình cho biết: Một trong những nhiệm vụ trọng tâm mà ngành Du lịch Ninh Bình đang triển khai trong thời điểm hiện nay là tổ chức quảng bá du lịch qua hình thức online. Bắt đầu từ ngày 19/9 vừa qua, Trung tâm đã triển khai chương trình "Khám phá điểm đến Ninh Bình cùng hướng dẫn viên online" nhằm quảng bá, giới thiệu về hình ảnh, giá trị của các điểm đến nổi bật nhất của Ninh Bình thông qua các kênh mạng xã hội như: Facebook, Zalo, Instagram, Tiktok, Youtube.... 

Qua chương trình sẽ cung cấp những kiến thức, kinh nghiệm khi tới các điểm đến để du khách có thể cân nhắc lựa chọn khi hoạt động du lịch tái khởi động trở lại. Cũng qua chương trình sẽ giúp du khách có cơ hội trải nghiệm, thư giãn trong những ngày nghỉ, giảm bớt căng thẳng, lo âu trong mùa dịch. 

Ngoài ra, thông qua chương trình nhằm giáo dục truyền thống uống nước nhớ nguồn, lòng yêu nước, tự hào dân tộc, nhớ ơn các vị anh hùng dân tộc có công dựng nước, giữ nước. Đối với các doanh nghiệp dịch vụ du lịch sẽ có cơ hội quảng bá sản phẩm của mình tới du khách trong nước và quốc tế.

Theo kế hoạch, chương trình "Khám phá điểm đến Ninh Bình cùng hướng dẫn viên online" được triển khai từ ngày 19/9 - 26/12. Các tour du lịch trực tuyến diễn ra cố định vào sáng Chủ nhật hàng tuần, mỗi tour kéo dài 45 phút. Sau chương trình đầu tiên với tên gọi "Khám phá Cố đô Hoa Lư", hàng loạt điểm đến nổi tiếng sẽ tiếp tục "lên sóng" như đền Thái Vi, khu du lịch Tam Cốc - Bích Động, khu du lịch sinh thái Tràng An, khu du lịch Hang Múa, Vườn Quốc gia Cúc Phương, Khu du lịch tâm linh núi chùa Bái Đính, vườn chim Thung Nham, nhà thờ đá Phát Diệm… Nhiều món ngon và đặc sản của Ninh Bình như dê ủ chấu, nem Yên Mạc, mắm tép, miến lươn, canh cá rô Tổng Trường… cũng sẽ được giới thiệu trong các tour du lịch này. 

"Hiện nay, du lịch online đang trở thành xu hướng được nhiều quốc gia hướng tới, khi mà mọi hoạt động đều phải tạm dừng do dịch COVID-19. Sau những buổi phát online đầu tiên, hiệu ứng mang lại cho chương trình rất tốt. Số lượng khách theo dõi, xem, chia sẻ tăng lên từng ngày. Chúng tôi mong rằng khi dịch COVID-19 được kiểm soát, du khách có thêm nhiều kiến thức, kinh nghiệm và những câu chuyện đáng nhớ để chọn Ninh Bình cho chuyến du lịch, khám phá sắp tới" - ông Nguyễn Văn Minh cho biết.

Cùng với triển khai chương trình quảng bá, xúc tiến du lịch, ngành Du lịch đang tập trung xây dựng kịch bản phục hồi du lịch khi điều kiện cho phép. Đồng thời quan tâm phát triển sản phẩm du lịch dựa trên việc khai thác các giá trị di sản, văn hóa truyền thống một cách bền vững nhằm tạo ra những sản phẩm mang dấu ấn riêng của địa phương và phù hợp với nhu cầu của các thị trường khách, đặc biệt là khách nội địa. 

Đối với các khu, điểm du lịch hiện đang tập trung nâng cấp các điều kiện để sẵn sàng đón khách quay trở lại với Ninh Bình. Điển hình như khu du lịch sinh thái Thung Nham trồng thêm hoa, cây xanh, cây ăn quả nhằm tạo điểm nhấn cho cảnh quan môi trường; Khu du lịch Hang Múa đang chỉnh trang đầm sen, thay mới các cây xanh từ cổng vào; Vườn Quốc gia Cúc Phương xây dựng tour du lịch trải nghiệm thả động vật về rừng... 

Với các nhà hàng, khách sạn trên địa bàn tỉnh tập trung cao cho  việc chỉnh trang về cơ sở vật chất, trang thiết bị, đào tạo và nâng cao trình độ nghiệp vụ của nhân viên... Bên cạnh công tác chuẩn bị để mang đến sản phẩm, dịch vụ tốt nhất cho du khách, các ngành, địa phương, các cơ sở dịch vụ du lịch, khu, điểm du lịch cũng thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch theo quy định, đảm bảo an toàn cho người lao động và du khách khi hoạt động du lịch quay trở lại với Ninh Bình.